De invloed van een gebouw op patiënten en medewerkers: er zijn boeken vol over geschreven. Toch blijkt de praktijk vaak weerbarstig. Juist daarom valt de nieuwbouw van gezondheidscentrum ‘t Reinhart in Duiven op. Het ontwerp is integraal doordacht in architectuur, interieur, ergonomie, installaties, duurzaam gebruik en onderhoud. Het ontwerp zorgt ervoor dat het gebouw beter werkt: voor medewerkers, cliënten én het milieu.
Het gezondheidscentrum biedt ruimte aan de huisartsenpraktijken van Frank Mulling en Bart Jongmans, podotherapiepraktijk SX Serree, een kinderpsychologenpraktijk, een logopediepraktijk, fysiotherapie, thuis-zorgorganisatie STMG, een diëtist, een huid- en oedeemtherapeut en diverse andere (para)medici. Zij kregen alle ruimte om hun wensen, dromen en eisen voor het gezondheidscentrum op tafel te leggen. Dat mag ook letterlijk genomen worden. Zo beschikt de podotherapeut over een renbaan van 15 meter om een goede diagnose te kunnen stellen. “Het siert de opdrachtgevers dat ze ons advies om meer meters te bouwen ook op durfden te volgen”, zegt architect Gijs-Jan van der Schoot van Van der Schoot Architecten BNA. “Ons landelijk opererende bureau is gespecialiseerd in zorgvastgoed. We hebben 40 jaar ervaring in de eerste-, tweede- en derdelijnszorg. Vanuit deze schat aan praktijkervaring weten we dat het zinvol kan zijn om letterlijk genoeg ruimte te nemen. Niet alleen voor praktijkruimtes, maar bijvoorbeeld ook voor de routing of om extra huurders onderdak te bieden.” Daarmee is niet gezegd dat Van der Schoot Architecten altijd gaat voor groots.
“We willen geen groot gebouw neerzetten, maar willen wél het beste advies geven en dat uitwerken in een doordacht, aantrekkelijk en financieel haalbaar ontwerp”, benadrukt architect Bart van Dijk.
Integraal ontwerp
Zoals lichaam en geest bij patiënten samen één gezondheid vormen, vormt het interieur en exterieur van ’t Reinhart ook één samenhangend geheel. “Vaak worden alle disciplines afzonderlijk bedacht”, aldus Van der Schoot. “Wij zijn voorstander van een integrale aanpak, waarbij architectuur, installaties, interieur, ergonomie en gebruik als geheel worden ontworpen en uitgewerkt. Bij ’t Reinhart is veel aandacht geschonken aan voldoende daglicht, omdat dat bijdraagt aan een gezond gebouw. Daarom hebben we bewust een lichtstraat en doorkijkjes naar buiten opgenomen. De verspringende details aan de buitenzijde en de bakstenen gevel zorgen voor een tijdloze uitstraling. De moderne entree springt eruit, zodat mensen meteen zien waar ze moeten zijn. Routing speelt trouwens in al onze ontwerpen een belangrijke rol, omdat een gebouw daardoor beter werkt voor haar gebruikers. Het draagt wezenlijk bij aan prettig, efficiënt, veilig en hygiënisch werken in de zorg. We investeren daarom altijd veel tijd in het uitvragen van de medewerkers op de werkvloer. Uiteraard hebben we daarnaast heel grondige kennis van allerlei voorschriften, regels, (inspectie)richtlijnen en benodigde vergunningen in de extramurale en intramurale gezondheidszorg. Denk daarbij aan materiaalgebruik, Arboregels en infectiepreventie. We zorgen met ons ontwerp dat we aan alle eisen voldoen. Samen met de wensen van de opdrachtgevers verbinden we dit met elkaar in een mooi ontwerp.”
Duurzaam gebouw
Tijdens het ontwerptraject legden de opdrachtgevers de wens op tafel om een duurzaam en gasloos gebouw te realiseren. Van Dijk: “Ook bij zulke vragen kijken we ver vooruit. Hoe zorg je dat een gebouw op de lange termijn energiezuinig geëxploiteerd kan worden en klaar is voor de energietransitie? Bij ‘t Reinhart lag het antwoord in een WKO-installatie, zonnepanelen, uitstekende isolatie, warmtewerend glas en onderhoudsvrije materialen. Met de bouwpartners bespreken we onder meer de regelbaarheid van de installaties, zodat we zeker weten dat het gebouw ook duurzaam presteert. Ook daarin hanteren we een integrale totaalaanpak, waarbij we terdege kijken naar onderhoudsaspecten en kosten.” De vraag naar duurzame gebouwen neemt toe en de energietransitie leeft volop in de bouwwereld. Daarnaast signaleren Van Dijk en Van der Schoot een tweede ontwikkeling in zorgvastgoed. “Het zorglandschap verandert enorm en veel bestaand – met name intramuraal – zorgvastgoed sluit niet meer aan bij de huidige behoefte en exploitatiebehoefte. We adviseren vanuit onze ervaring en kennis over de beste oplossing: inhoudelijk en financieel. We voeren haalbaarheidsstudies uit naar (ver)nieuwbouw, revitalisatie of herbestemming, maken integrale ontwerpen en begeleiden de bouwprocessen. En we voeren dat van A tot Z uit, eventueel tot en met het leveren en plaatsen van de meubels. Zoals een patiënt voor een goede behandeling naar de specialist gaat, zo komen opdrachtgevers uit de eerste, tweede en derde lijn bij ons voor hun zorgvastgoed. Voor ons is het altijd weer een compliment als we horen dat een gebouw na onze bijdrage beter werkt.”
Duurzame samenwerking loont
Het ontwerp van de architect moet goed uitgevoerd worden om volledig tot zijn recht te komen. Bouwbedrijf Bramer uit Vriezenveen realiseerde gezondheidscentrum ‘t Reinhart. Projectleider Martin van der Aa is trots op het eindresultaat dat Bramer heeft neergezet.
“Binnen een beperkt budget is een kwalitatief hoogstaand gebouw gerealiseerd in zowel afwerking als duurzaamheid. Bij Bramer hebben we veel expertise in het toepassen van duurzame methoden, zoals isolatie, warmtepompen en zonnepanelen. Het feit dat gezondheidscentrum ’t Reinhart gasloos is, maakte deze opdracht extra leuk en interessant. Ons bedrijf heeft veel ervaring met het realiseren van zorgvastgoed en dat was uiteraard een pré. We hebben ook al vaker samengewerkt met Van der Schoot Architecten. Ook dat droeg bij aan een vlot bouwproces.”
Feiten en cijfers
ARCHITECTENBUREAU
Van der Schoot Architecten bv BNA
ARCHITECT
Gijs-Jan van der Schoot
AANNEMER
Bouwbedrijf Bramer BV
ADVISEUR INSTALLATIES
Koelplan
CONSTRUCTEUR
Adviesbureau De Beijer
INSTALLATIES
Timmers Projecten & Service (E), Pola (W)
LIFTEN
Aesy liften BV
KLIMAATBEHEERSING
Koelplan
VAST INTERIEUR
Broers Interieurprojecten
BOUWTIJD
november 2016 – september 2017
OPPERVLAKTE PERCEEL (BOUW + PARKEREN)
3.095 m²
BRUTO OPPERVLAKTE TOTAAL
1.734 m²
TOTALE STICHTINGSKOSTEN GEZONDHEIDSCENTRUM
circa € 3.920.000,00 incl. BTW
NOMINATIE GEBOUW VAN HET JAAR 2018
De eigenaars van ’t Reinhart zijn zo blij met hun nieuwbouw dat ze hun gezondheidscentrum in 2018 aangemeld hebben voor het ‘Gebouw van het jaar’. Waarom? Zij vatten het in de aanmelding zo samen: “De indeling van het centrum bevordert samenwerking, maar stelt eenieder ook in staat te werken in een rustige omgeving. (…) Naast een prettige werkruimte, waar ook onze patiënten zich op hun gemak moeten voelen, is het gebouw zo ontworpen dat ‘bewegen’ onder de aandacht wordt gebracht. (…) Er is veel aandacht besteed om alles tot een geheel te maken.”
Verschenen in: Bouwen aan de zorg, 2019/2
